تعریف و کاربرد خلأ

 

خلأ در لغت به معنی تهی و خالی است ولی در اصطلاح به فضایی می گویند که شامل گازهایی است که فشار آن­ها زیر اتمسفر است. تکنولوژی خلأ یکی از تکنولوژی­های مادر بوده و هر کشوری برای آنکه بتواند در مسیر صنعتی شدن قدم بردارد ناگزیر به در اختیار داشتن این تکنولوژی به طور کامل می­ باشد.

کاربردهای بسیار گوناگونی برای خلأ می توان نام برد در بعضی موارد خلأ به طور دائم در قطعه باقی می ماند، از این موارد می توان به لامپ ها، لوله­ های تخلیه الکتریکی، ماشین­ های شتاب دهنده، لامپ­ های اشعه کاتدی ، لامپ­ های رادیویی و …  اشاره کرد. نوع دیگر، سیستم­ هایی هستند که خلأ تنها برای مدتی معین به منظور انجام فرآیندی به وجود می آید ، مانند لایه نشانی ها در خلأ.

سیستم های خلأ در بسیاری از زمینه های تحقیقاتی و صنعتی مورد استفاده قرار می­ گیرند و در سال های اخیر تحولات زیادی در این قسمت از علوم آشکار شده است از جمله کاربردهایِ تکنولوژی بالایِ (High Tech) این سیستم­ ها می­ توان به موارد زیر اشاره کرد :

  • شتاب­ دهنده ­های هسته ­ای
  • صنایع MEMS
  • لیزر
  • تحقیقات انرژی بالا
  • شناخت خصوصیات پلاسما
  • تهیه لایه­ های نازک در صنعت میکروالکترونیک و نانو ­تکنولوژی و متالایزر تحت خلأ
  • جوش اشعه الکترونی
  • ساخت لایه ­های نوری (Optical Coating)
  • گاز­زدایی فلزات در متالورژی (Degassing)
  • ذوب وآبکاری تحت خلأ
  • عملیات حرارتی تحت خلأ
  • پوشش دهی تحت خلأ
  • میکروسکوپ الکترونی SEM
  • استریلاسیون تجهیزات پزشکی
  • کوره خلأ
  • لایه نشانی تحت خلأ
  • خشک کردن فراورده های کشاورزی و …